Een ontwikkelingsproces in eigenaarschap, gemeenschap en bezield organiseren

Boot Koffie is een prachtige specialty koffiebranderij, winkel en café in Baarn, met 24 bevlogen medewerkers. Als familiebedrijf onderneemt Boot Koffie sinds 1973 vanuit motieven die gericht zijn op kwaliteit, eerlijke samenwerking en sociale prijzen voor koffieboeren.

Barend Boot, tweede generatie eigenaar en zonder opvolger uit de familie, wil het bedrijf graag doorgeven aan de toekomst. In 2024 is hij een ontwikkeltraject gestart met Economy Transformers. Samen onderzoeken we wat het betekent om een onderneming op een nieuwe manier door te geven, in eigendom én in geest. Dit proces ontvouwt zich in drie stappen, die we hieronder toelichten.

1. Loslaten als daad van toekomstgericht leiderschap

In de eerste fase onderzocht Barend vragen als:
“Hoe geef ik het bedrijf door?”
“Wat zijn mijn belangrijkste uitgangspunten?”
“Hoe vind ik een weg in mijn persoonlijke financiële onzekerheid, zonder Boot Koffie’s toekomst te belasten?”

Aan het einde van 2024 heeft Barend een belangrijke stap gezet: hij heeft formeel afstand gedaan van de mogelijkheid om Boot Koffie ooit nog te verkopen. Daarmee gaf hij vorm aan een fundamenteel uitgangspunt:

Boot Koffie is van zichzelf.
Het eigendom is voortaan onttrokken aan de markt, en dient blijvend het grotere geheel: gedeeld welzijn, samenwerking en gemeenschap.

De aandelen van Boot Koffie worden nu bewaard door het Donor Impact Invest Fund (DIIF). Met dank aan Jaap Doorman, Heleen Kuijck, Gijsbert Koren, Ignaz Anderson en het DIIF-team voor hun bijdrage aan deze zorgvuldige overdracht.

2. De uitgangspunten van Boot Koffie verankeren

Samen met Darja Koster en het bredere team is Boot Koffie in een tweede fase beland:
Wat zijn de dragende uitgangspunten van de organisatie? En hoe borgen wij deze voor de toekomst? Een greep uit de uitgangspunten die in dit proces in het midden zijn gelegd:

• Winst is geen doel op zich, maar een middel om waarde te creëren voor de hele koffiegemeenschap.
• Ontmoeting en verbinding zijn geen middelen, maar doelen op zich.
• Elke medewerker wordt uitgenodigd om vanuit eigen passie en kracht te werken en initiatief te nemen.

Omdat Boot Koffie nu ‘van zichzelf’ is — en het eigendom dus niet langer kan worden verhandeld voor individueel gewin — is er ruimte om deze uitgangspunten te laten voortleven.

3. Ruimte voor bloei en gedeeld leiderschap

De derde, en meest uitdagende, fase is inmiddels begonnen. Die gaat over de vraag: “Hoe bouwen we een organisatievorm waarin iedereen kan bloeien en de uitgangspunten van Boot Koffie werkelijkheid worden?”

Hoe vertalen we onze uitgangspunten naar concrete werkvormen? Hoe scheppen we ruimte waarin mensen zich kunnen verbinden aan het geheel, zonder zichzelf te verliezen?

Ervaringen over het proces tot nu toe:

Barend verwoordt het als volgt:

“Het mooiste inzicht voor mij is dat ik elke worsteling, intern of met mezelf, niet meer als probleem of frustratie hoef te zien, maar als voeding voor ontwikkeling. Ik beleef dit proces als een lichtende parel.”

Darja vult aan:

“Een jaar geleden maakte ik kennis met deze vernieuwende manier van ondernemen. Een jaar vol (zelf)inzichten, confronterend én inspirerend. In alle opzichten enorm leerzaam. Ik ben benieuwd hoe BOOT Koffie dit komende jaar verder tot bloei zal komen.”

Economy Transformers blijft ook in de komende stappen als deelgenoot betrokken bij dit ontwikkelingsproces. Ondernemingen als Boot Koffie wensen we toe dat eigenaarschap, samenwerking en innerlijke bezieling samenkomen, waardoor iedereen binnen deze koffiegemeenschap op een mens- en Aardewaardige manier mogelijk gemaakt wordt.

—
Jennifer Benson
Economy Transformers