door Jac Hielema

Disclaimer: het volgende verhaal is fictie. Het is de reis door de Leergang Samenlevenskunst van een in zichzelf en de samenleving vastgelopen jonge vrouw, die droomt van een eigen kleding-lijn. Het leerdoel van de Leergang is het helder krijgen van je, wat wij noemen “Ik ben” om het vervolgens maatschappelijk vruchtbaar te maken. Floortje slaagt met glans. (Logisch, want het is fictie. Tegelijkertijd, alles wat je je kunt verbeelden, kan ook werkelijkheid worden. Lees maar 😉

Floortje zat vast, niet alleen in de maatschappij, maar ook in zichzelf. Als jonge vrouw, gevoelig en te gefocust op spirituele ontwikkeling, leefde ze jarenlang in de schaduw van angst, zelfafwijzing en twijfel. Tegelijkertijd had ze dromen – grote dromen, zoals het oprichten van een eigen kledinglijn met natuurlijke materialen, eerlijke prijzen voor alle mensen in de productie- en distributieketen, en ontwerpen in alle maten, ook voor de wat vollere mens – maar de kloof tussen haar wens en haar werkelijkheid leek onoverbrugbaar. Vastgelopen in therapieën, afhankelijk van een uitkering en gevangen in een eindeloos gevecht met haar eigen onzekerheden, voelde Floortje zich klein en machteloos.

Toch was daar, diep vanbinnen, een vlammetje dat bleef branden. Het was dat vlammetje dat haar naar de Leergang Samenlevenskunst bracht. In drie jaar transformeerde ze haar leven volledig. Dit is haar verhaal – een verhaal over loslaten, groeien, en uiteindelijk bloeien. Een verhaal dat hoop geeft aan iedereen die is vastgelopen in zichzelf en samenleving en verlangt naar een uitweg.

Het eerste jaar: de ontmoeting met jezelf

Floortje’s eerste stap in de Leergang Samenlevenskunst voelde als een sprong in het diepe. De eerste bijeenkomsten draaiden om ‘Ik ben’: wie ben ik, wat drijft mij, en welke innerlijke stem houd ik tegen? Het zo-binnen-zo-buiten-principe, een van de kernideeën van de leergang, daagde haar uit om niet alleen naar haar buitenwereld te kijken, maar vooral naar haar binnenwereld. Dit was confronterend.

“Ik ontdekte hoeveel ik mezelf tegenhield,” schreef Floortje in een van haar reflecties. “Mijn hoofd zei dat ik niet goed genoeg was, mijn hart zei dat ik faalangst had, en mijn lijf hield me vast in een staat van verlamming. Het was alsof ik opgesloten zat in een gevangenis die ik zelf had gebouwd.”

De opdrachten die ze meekreeg, zoals het onderzoeken van haar sterfbedwens (“Wat wil ik gedaan hebben voordat ik sterf?”), gaven haar een pijnlijk maar helder inzicht: haar diepste verlangen, het starten van een eerlijke kleding-lijn, lag onder een dikke laag van angst begraven. Door middel van oefeningen in vertrouwen, zoals het delen van kwetsbaarheden in de groep, begon Floortje voorzichtig haar eigen licht te ontdekken.

Haar eerste grote doorbraak kwam tijdens een oefening waarin ze haar eigen ster moest tekenen. “Ik tekende een kleine ster in een hoekje van het papier,” vertelde ze later. “Één van de docenten, vroeg me waarom die ster niet groter was. En toen brak ik. Het was alsof ik eindelijk kon zien hoe klein ik mezelf maakte.”

Aan het einde van het eerste jaar voelde Floortje zich nog steeds onzeker, maar iets in haar was veranderd. Ze wist nu dat ze zichzelf klein hield, en dat was al een belangrijke stap richting verandering.

Het tweede jaar: de ontmoeting met de wereld

In het tweede jaar van de Leergang Samenlevenskunst verschoof de focus naar ‘de samenleving’. Floortje leerde hoe haar innerlijke patronen verbonden waren met de systemen en structuren om haar heen. Innerlijke behoeftes als vrij, gelijk, en samen kwamen uitgebreid aan bod, en ze onderzocht welke mensbeelden en maatschappelijke structuren haar tegenhielden om tot bloei te komen.

Dit jaar bracht veel weerstand naar boven. Floortje ontdekte hoe ze zichzelf gevangen hield in een patroon van valse hoop (“Als ik ooit genoeg zelfvertrouwen heb, dán kan ik beginnen”) en valse macht (“Ik weet dat de wereld me niet serieus zal nemen”). Tijdens een oefening over ‘eigenaarschap nemen’ werd ze geconfronteerd met haar neiging om verantwoordelijkheid voor haar dromen bij anderen te leggen.

“Ik zag mezelf steeds wachten op toestemming, op goedkeuring van buitenaf,” deelde ze. “Maar als ik eerlijk ben, zal niemand anders mijn kleding-lijn starten. Dat moet ik zelf doen. Het voelde als een keiharde waarheid, maar het gaf me ook kracht.”

Een keerpunt kwam tijdens een groepsopstelling waarin de zes sleutels werden uitgebeeld: Ik ben, Waarde, Eigendom, Organisatie, Relatie en Aarde. Floortje stond op de plek van ‘Eigendom’ en voelde hoe zwaar het voor haar was om verantwoordelijkheid te nemen voor haar eigen verleden en verlangens. Toch bleef ze staan.

Langzaam begon ze haar plek in de wereld in te nemen. Ze schreef een essay over wat een vrij-gelijk-samenleving voor haar zou betekenen en durfde voor het eerst haar droom hardop te delen met de groep. De steun die ze kreeg, was overweldigend. “Voor het eerst voelde ik me gezien en gesteund. Dat gaf me het vertrouwen om kleine stappen te zetten,” vertelde ze.

Het derde jaar: naar buiten treden

Het derde jaar van de leergang stond in het teken van toepassing. Floortje kreeg de opdracht om haar diepste wens – haar ster – om te zetten in een concreet plan. Dit was het jaar waarin ze haar duurzame kleding-lijn echt begon vorm te geven.

“Ik dacht altijd dat ik pas kon beginnen als ik al mijn angsten had overwonnen,” schreef ze in een van haar reflecties. “Maar in dit jaar heb ik geleerd dat je angsten je niet hoeven tegen te houden. Je kunt ze voelen en toch stappen zetten.”

Floortje werkte aan een businessplan dat volledig geworteld was in de zes sleutels:

• Ik ben: Haar kleding-lijn moest mooi, eerlijk en comfortabel voelen voor iedereen ongeacht huidskleur of kledingmaat.
• Waarde: Ze ontwierp een collectie van biologisch katoen met eerlijke prijzen voor alle mensen in de productie- en distributieketen.
• Eigendom: Ze besloot dat eigenaarschap over het creatieve proces bij haar en haar hele team zou liggen en het bedrijf als geheel ‘van zichzelf’ te maken.
• Organisatie: Haar bedrijf zou georganiseerd worden in een deelgenootschap, een kring van professionals rond een bron. Tegelijkertijd onderdeel van een gemeenschap van bedrijven, die elkaar mogelijk maken.
• Relatie: Floortje betrok lokale producenten en consumenten bij haar plannen en bouwde een netwerk op.
• Aarde: Haar kleding-lijn zou werken met duurzame materialen en partners.

Het presenteren van haar plan tijdens de eindbijeenkomst van de leergang was het moment waarop alles samenkwam. Zou ze drie jaar geleden met knikkende knieën hebben gestaan en een trillende stem hebben gesproken, als ze überhaupt in zo’n situatie terecht zou zijn gekomen, nu stond Floortje vol vreugde en met goede moed voor de groep, haar woorden waren zeker en krachtig.

“Deze kleiding-lijn is niet alleen een droom,” zei ze. “Het is een manier om mijn essentie niet alleen tot uitdrukking te brengen, maar ook maatschappelijk vruchtbaar te maken. Precies zoals ik dat hier leerde.”

De staande ovatie die ze kreeg, gaf haar de bevestiging dat ze klaar was om haar droom te verwezenlijken.

De weg vooruit

Vandaag de dag is Floortje bezig met de voorbereidingen om haar duurzame kleding-lijn daadwerkelijk te lanceren. Natuurlijk als onderdeel van het Eigentijdse Kapitaalorgaan, een gemeenschap van ondernemingen die elkaar mogelijk maken. Het proces is nog niet zonder uitdagingen, maar ze heeft geleerd dat elke stap – hoe klein ook – telt. “De Leergang Samenlevenskunst heeft me niet alleen geholpen om mijn angsten onder ogen te zien, maar ook om ze te omarmen en er doorheen te bewegen. Ik weet nu dat ik mijn eigen leven kan scheppen. En dat gun ik iedereen die vastloopt in de maatschappij.”

Voor Floortje was de leergang een reddingsboei, maar ook een springplank. Haar verhaal laat zien dat verandering mogelijk is, zelfs als het onmogelijk lijkt. En het mooiste? Haar proces is nog maar net begonnen.

(Dit verhaal heb ik verzonnen. Maar de realiteit van de opleiding en de huidige deelnemers laat ons een zelfde soort beeld zien. Ik weet dat er veel mensen zijn die dromen van een product of dienst die ze zouden willen leveren. Op een mens- en Aardewaardige manier. Durf jij jezelf in te brengen?)